Zmiana przepisów ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. wprowadzona z dniem 1 stycznia br. ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach (Dz. U. z 2016 r., poz. 2249), poszerzyła zakres wyjątków od obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów.
W związku z dodaniem do ustawy o ochronie przyrody art. 83f pkt 3a) i 3b), zezwolenia na usuwanie drzew i krzewów nie wymagają:
- drzewa lub krzewy, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (pkt 3a);
- drzewa lub krzewy usuwane w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego (pkt 3b).
Wprowadzone odstępstwa nie dotyczą pomników przyrody położonych na terenie gminy Cegłów, których szczegółowy wykaz dostępny jest na https://ceglow.pl/aktualnosci/zmiany-przepisow-zakresie-usuwania-krzewow-zadrzewien/ oraz drzew i krzewów położonych w obszarze Mińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Zgodnie z paragrafem 3 ust. 3 Wojewody Mazowieckiego nr 39 z dnia 05 maja 2005 r. w sprawie Mińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Mazow. 2005 r., Nr 105, poz. 2346 z późń. zm.) zakazuje się likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one w potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych. Szczegółowe granice powyższego obszaru chronionego dostępne są pod http://ceglow.e-mapa.net?userview=3 i zostały oznaczone kolorem brązowym.
Według interpretacji Ministerstwa Środowiska zgodnie z nowym pkt. 3a w art. 83f ust. 1 ustawy zezwolenie na usuniecie drzewa i krzewu nie jest wymagane w przypadku drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oba warunki (własność nieruchomości należąca do osoby fizycznej i określony cel usunięcia) należy spełnić łącznie. Rolnicy są osobami fizycznymi, a zatem jeżeli są właścicielami działki, na której rośnie usuwane drzewo/krzew, to pierwszy warunek można uznać za spełniony.
Ponieważ działalność rolnicza jest kwalifikowana jako działalność gospodarcza (odpowiada definicji działalności gospodarczej z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), konieczne jest dokonywanie indywidualnej oceny, czy drzewo/krzew są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Przykładowo, usuniecie drzewa/krzewu w celu budowy domu nie jest związane z prowadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Natomiast usunięcie drzewa/krzewu pod budowę stodoły, obory, kurnika albo budowę drogi dojazdowej do pola jest związane z prowadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Jeżeli więc rolnik jest właścicielem nieruchomości i usuwa drzewo/krzew w celu budowy domu, korzysta z ww. (pkt 3a) zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia. Jeżeli natomiast rolnik jest właścicielem nieruchomości i usuwa drzewo/krzew w celu budowy stodoły, nie korzysta z ww. (pkt 3a) zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia.
Ministerstwo Środowiska wyraża stanowisko, że nowelizacja ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 grudnia 2016 r. wprowadziła dodatkowe, niezależne od ww. (pkt 3a) zwolnienie rolników z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usunięcie drzewa/krzewu, jakim jest zwolnienie dotyczące drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego (pkt 3b w art. 83f ust. 1). Rolnik, który może wykazać, że usuwa drzewa/krzewy w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego, także nie musi występować o zezwolenie na ich usunięcie. w zakresie stosowania art. 83f ust. b zmienionych przepisów ustawy o ochronie przyrody rolnik, bez względu na położenie nieruchomości, gatunek oraz wymiary drzew, może więc je usunąć z gruntu rolnego w celu wprowadzenia na ten grunt upraw rolnych. Jeżeli jednak drzewo jest zadrzewieniem śródpolnym, przydrożnym albo nadwodnym znajdującym się w parku krajobrazowym albo na obszarze chronionego krajobrazu, w których obowiązuje zakaz usuwania takich zadrzewień, to nie może być usunięte. Brak możliwości usunięcia dotyczy również tej części drzew pokrywających całą działkę, które rosną bezpośrednio przy drodze lub wodzie (są zadrzewieniem przydrożnym lub nadwodnym).
Pełna interpretacja Ministerstwa Środowiska w zakresie stosowania przepisów w zakresie usuwania drzew i krzewów wraz z odpowiedzią na pytania dostępna jest na https://www.mos.gov.pl/aktualnosci/szczegoly/news/usuwanie-drzew-i-krzewow-odpowiedzi-na-najczesciej-zadawane-pytania/ .
W związku z kolejną zmianą ustawy o ochronie przyrody z dnia 11 maja 2017 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1074) od dnia 17 czerwca 2017 r. został dodany art. 83f ust. 4 zgodnie z którym
w przypadku drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, właściciel nieruchomości jest obowiązany dokonać zgłoszenia do organu,
o którym mowa w art. 83a ust. 1, zamiaru usunięcia drzewa, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm przekracza:
1) 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
2) 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;
3) 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.
Formularz zgłoszenia zamiaru wycinki drzew
W tym przypadku zamiaru usunięcia drzewa, którego obwód pnia na wysokości 5 cm przekracza ww. obwody, należy zgłosić do wójta lub wojewódzkiego konserwatora zabytków (art. 83f ust. 4 ustawy o ochronie przyrody). Organ ten w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia przeprowadzi oględziny zadrzewień. Jeżeli organ w terminie 14 dni od dnia oględzin nie wyda decyzji sprzeciwiającej się wycince, to drzewa można usunąć. Organ może wnieść sprzeciw w przypadku:
- lokalizacji drzewa:
- na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków,
- na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
- na obszarach chronionych obszarze chronionego krajobrazu;
- spełnienia przez drzewo kryteriów uznania za pomnik przyrody, które zostaną określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska najpóźniej do 17 grudnia 2017 r.
W przypadku nieusunięcia drzewa przed upływem 6 miesięcy od dnia oględzin, usunięcie drzewa może nastąpić dopiero po dokonaniu ponownego zgłoszenia.
Jeżeli w ciągu 5 lat od dnia oględzin zostanie złożony wniosek o wydanie pozwolenia na budowę w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, która będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, organ nałoży na właściciela nieruchomości obowiązek wniesienia opłaty za usunięcie drzewa.
W pozostałych przypadkach dla których wymagane jest uzyskanie zezwolenia należy wypełnić wniosek
Wniosek o wydanie zezwolenia na wycinkę
